17 lutego 2022 – Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego

„Naród żyje, dopóki jego język żyje,
bez języka narodowego nie ma narodu”.

Karol Libelt

Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego został ustanowiony na 30. Sesji Konferencji Generalnej UNESCO w 1999 roku i obchodzony jest 21 lutego na pamiątkę tragicznych wydarzeń, jakie miały miejsce 70 lat temu w Bangladeszu. W 1952 roku podczas demonstracji studentów uniwersytetu w Dhace i innych aktywistów, domagających się używania języka bengalskiego jako urzędowego, życie straciło pięciu studentów, a wiele osób zostało rannych. Śmierć młodych ludzi nie poszła na marne, stała się zarzewiem obywatelskiej mobilizacji i cztery lata później rząd pakistański nadał językowi bengalskiemu status języka urzędowego.

Tragiczne wydarzenia w Bangladeszu stały się inspiracją dla innych narodów, aby pielęgnowały język ojczysty i dbały o jego trwałość, ponieważ jest bardzo ważnym ogniwem kultury i stanowi fundament tożsamości narodowej.

Głównym celem obchodów Międzynarodowego Dnia Języka Ojczystego jest uświadomienie ludziom na całym świecie różnorodności i wartości języków ojczystych, zarówno narodowych, jak i regionalnych. Według szacunkowych danych na świecie używanych jest obecnie około 7 tysięcy języków, a do najpopularniejszych, o największej liczbie użytkowników należą: chiński, angielski i hiszpański.

Oprócz języka ojczystego warto uczyć się także języków obcych, które mogą być potrzebne nie tylko w sferze zawodowej, ale także podczas podróży, poznawania historii i kultury innych narodów, a także rozwijania relacji międzyludzkich.

Sentencje, maksymy i aforyzmy o języku:

  • „Gra­nice mo­jego języ­ka są gra­nica­mi mo­jego świata.” / Ludwig Wittgenstein
  • „Znajomość języków jest bramą do wiedzy.” / Roger Bacon
  • „Jeden język ustawia Cię w korytarzu życia. Dwa języki otwierają każde drzwi po drodze.” / Frank Smith
  • „Z językami, wszędzie jesteś w domu.” / Edward De Waal
  •  „Inny język to inna wizja życia.” / Federico Fellini
  • „Język jest mapą drogową kultury. Mówi Ci skąd ludzie pochodzą  i dokąd zmierzają.” / Rita Mae Brown
  •  „Zmień swój język, a zmienisz swoje myśli.” / Karl Albrecht
  •  „Kto nie zna języków obcych, nie wie nic o własnym.” / Johann Wolfgang von Goethe
  • „Znać inny język, to jak posiadać drugą duszę.” / Charlemagne
  •  „Musi istnieć jakiś język, który obywa się bez słów. (…) Jeśli nauczę się rozszyfrowywać ten język bez słów, uda mi się rozszyfrować świat.”/ Paulo  Coelho, Alchemik
  •  „Mów poprawnie, przy użyciu najmniejszej liczby słów, ale zawsze wyraźnie, ponieważ celem wypowiedzi nie jest ostentacja, a żeby ludzie cię rozumieli”. / William Penn
  • „Gdybym mówił językami ludzi i aniołów, a miłości bym nie miał, stałbym się jak miedź brzęcząca albo cymbał brzmiący.”/św. Paweł, Hymn o miłości
  • „A nade wszystko szanuj mowę Twą ojczystą/ Nie znać języka swego – hańbą oczywistą.”/ Franciszek Ksawery Dmochowski
  • „Z językiem jest tak, jak z powietrzem i ze zdrowiem. Ich wartość odczuwamy dopiero po ich stracie.”/ Piotr Bąk

O wartości mowy ojczystej w poezji polskiej:

Leopold Staff

Mowa ojczysta

Bądź z serca pozdrowiona,
Ojczysta, święta mowo!
Niby łańcuchem złotym
Wiąże nas Twoje słowo.

W tobie ostoja nasza,
Wieczna odnowy siła,
Tyś znowu ziemię śląską
Ojczyźnie powróciła.

Twój dźwięk przez góry, morza
Łączy i w jedność splata.
Wychodźców polskich rzesze
We wszystkich częściach świata.

Tyś nasza twierdza, tarcza,
Opieka i obrona.
Ojczysta święta mowo,
Bądź z serca pozdrowiona !

Cyprian Kamil Norwid

Język – ojczysty

„Gromem bądźmy pierw niźli grzmotem,
Oto tętnią i rżą konie stepowe;

Górą czyny!…

a słowa? a myśli?…

potem!…

Wróg pokalał już i Ojców mowę

Energumen tak krzyczał do Lirnika

I uderzał w tarcz, aż się wygięła.

Lirnik na to:  . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . „Nie miecz, nie tarcz – bronią Języka,

Lecz – arcydzieła!”

Tekst opracowany na podstawie informacji z Internetu.

Grafika – źródło: Internet

Sprawdź się! – linki do quizów z zakresu języka polskiego